Vrijwilligerswerk en de voordelen

Ze is erg blij met haar vrijwilligerswerkplek! Hanneke was 50 toen ze een opleiding volgde in de zorg. Bij ZuidOostZorg op het dagcentrum doet ze wat ze het liefste doet: zorgen voor andere mensen. Op het dagcentrum komen mensen met Alzheimer een aantal dagdelen in de week om elkaar te ontmoeten en activiteiten te ondernemen. “Ik wilde altijd zuster worden,” vertelt Hanneke, “maar door de Alzheimer is die droom in duigen gevallen. Ik ben zo blij dat ik hier na mijn diagnose terecht kon”, vertelt Hanneke.

Binnen het project DemenTalent worden talenten van mensen met dementie gematcht met een geschikte plek om vrijwilligerswerk te doen. Dat is de kracht van het project. Door de talenten van mensen met dementie aan te spreken en zich in te zetten voor de samenleving door het doen van vrijwilligerswerk draagt bij aan zingeving. Het heeft ook een hoop cognitieve voordelen en vertraagt de dementie.

Steekjes laten vallen

Hanneke rondde haar opleiding nog helemaal af vertelt ze. “Maar kort daarna begon ik steekjes te laten vallen.” Hanneke raakte ziek, ze kreeg een auto-immuunziekte. “Achteraf is de Alzheimer in die periode al begonnen,” aldus Hanneke. Uiteindelijk raakte Hanneke uit het arbeidsproces en om te re-integreren kwam ze terecht bij het dagcentrum bij ZuidOostZorg. Het was een prettige plek voor Hanneke waar ze het erg naar haar zin had. Maar het viel op het dagcentrum op dat er meer met Hanneke aan de hand was. “Bijvoorbeeld met het doen van spelletjes,” vertelt Hanneke, “zoals rummikub en mens-erger-je-niet. Dat kon ik niet meer.” Toen het ook in haar omgeving begon op te vallen, startte het onderzoek naar de oorzaak van haar klachten en daarna volgde al snel de diagnose: Alzheimer. Ook mensen in haar omgeving konden het niet geloven: “Néé Hanneke, dat kán niet, zeiden ze dan. Maar het is wel zo,” zegt ze. “En ik word nooit meer beter”. De tranen schieten in haar ogen.

“Mijn automatische piloot is kapot”

Hanneke vertelt over wat Alzheimer met haar doet. “Mijn automatische pilot is kapot. Ik moet overal over nadenken. Bij het opstappen met de fiets: of er niet ergens een richeltje is. Ook bij het aankleden moet ik bedenken in welke volgorde ik mijn kleren aantrek. Ik ben heel precies, dus dat leg ik allemaal klaar. En toch heb ik dan wel eens een jurk of een shirt binnenste buiten aan.” Het meeste moeite heeft Hanneke met cijfers. Leeftijden zijn lastig als ze vertelt hoe oud haar kleinzoons zijn. “De ene is zes en de andere is,” dan wacht ze even, “die is dus twee jaar jonger.” Voor klokkijken geldt dat ook. “Ik kan heel moeilijk inschatten hoe laat ik weg moet om ergens op tijd te komen. Ik ben dus ook heel vaak te vroeg op het dagcentrum. En als er veel prikkels zijn, daar kan ik totaal niet tegen. Dan ontstaat er chaos in mijn hoofd. Dat is heel eng, dan ben ik mezelf even kwijt.”

Hanneke haar talent

“Dat merken we ook direct aan Hanneke,” vertelt Jeannette Janssen, begeleidster op het dagcentrum. “Twee weken geleden zijn we verhuisd naar een andere locatie en toen Hanneke aankwam op de nieuwe locatie was het op dat moment erg druk bij de ingang en was er niemand om haar even te wijzen waar ze heen moest. Hanneke is toen weer naar huis gegaan.” “Ik was allang blij dat ik op de goede plek was,” zegt Hanneke lachend, “maar als er dan te veel prikkels zijn dan kan ik niet meer bedenken wat ik moet doen. Als ik dan de rust op zoek dan kan ik alles wel weer op een rij krijgen. En het is mijn kracht dat ik erg veel geduld heb.”

“Een engelengeduld,” vult Jeannette aan, “dat is haar superkracht. Dat is erg waardevol voor Hanneke haar werk hier. Ze straalt zoveel rust uit, dat heeft een enorm positief effect op de mensen met Alzheimer die hier komen. Hanneke maakt heel snel een connectie met mensen en een aantal cliënten die weinig contact maken of weinig praten doen dat wel met Hanneke. Ze is heel zorgzaam en lief voor de mensen. Dat is echt een waardevolle aanvulling.” “Maar het is ook wel confronterend,” vertelt Hanneke, “omdat de mensen hier allemaal dementie hebben. Er is een mevrouw en die zoekt de hele dag naar haar portemonneetje. En dan denk ik: och ja, dat doe ik ook. Ik zoek ook de hele dag dingen.”

Van betekenis zijn

Op de vraag wat het project DemenTalent voor Jeannette betekent antwoordt ze: “Ik wil zo graag mensen met dementie nog een goede plek geven. Je merkt dat ze zich beter voelen als ze van betekenis kunnen zijn en het draagt enorm bij aan hun hun cognitieve conditie.” Ze geeft zelf het voorbeeld van haar vader die dementie heeft en hovenier is geweest. “Zodra hij door een tuin loopt, komen de Latijnse namen van allerlei planten weer bij hem op.” Dat geeft ook Hanneke aan: “Mensen met dementie worden snel buiten de maatschappij geplaatst, terwijl er nog heel veel is wat ik wel kan. Het houdt me scherp. Het heeft zoveel voordelen, voor iedereen.”

Dan is het tijd voor koffie en thee. Jeannette trekt een keukenkastje open op zoek naar de theezakjes. “Na de verhuizing kan ik bijna niks meer vinden hier,  zegt ze, “ik moet telkens zoeken waar alles staat.” “Dan weet je ook wat dat is,” grapt Hanneke, “dat heb ik nou altijd met mijn Alzheimer.”